Stowarzyszenie Autorów ZAiKS

Ta strona używa plików cookies. Pozostając na niej, wyrażasz zgodę na korzystanie z plików cookies. Dowiedz się więcej.

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Lider grupy ABBA na czele światowej organizacji twórców

CISAC, Międzynarodowa Konfederacja Stowarzyszeń Autorów i Kompozytorów – największa globalna sieć twórców, ma nowego przewodniczącego. Jest nim Björn Ulvaeus, który w parze z Bennym Andersonem uznawany za jednego z najbardziej kreatywnych twórców piosenek. Ulvaeus, współzałożyciel grupy ABBA, autor ponad 150 przebojów, jest twórcą muzyki, która zainspirowała cały świat. Jest również głośnym heroldem walki o prawa twórców, znanym z dogłębnej wiedzy o sektorach kreatywnych i systemach pomagającym autorom uzyskać godziwą zapłatę za ich dzieła.

Podziękowania dla Jeana-Michela Jarre’a

Po siedmiu latach na czele CISAC-u (Międzynarodowej Konfederacji Stowarzyszeń Autorów i Kompozytorów) Jean-Michel Jarre oddaje stery organizacji. Ten wybitny muzyk, kompozytor o światowej sławie, pionier muzyki elektronicznej, aktywnie działał na rzecz wzmocnienia prawa autorskiego.

Domy Pracy Twórczej ZAiKS-u ponownie otwarte

Zgodnie z przepisami i zaleceniami Ministerstwa Rozwoju i Głównego Inspektoratu Sanitarnego Domy Pracy Twórczej ZAiKS-u zostały przygotowane do funkcjonowania w okresie pandemii. Od 1 czerwca otwarte będą dla Państwa ośrodek w Sopocie i „Orlik” w Zakopanem, natomiast domy w Ustce, Krynicy-Zdroju i „Halama” w Zakopanem – od 15 czerwca.

ZAiKS co gdzie załatwić

Z powodu pandemii nasze placówki są zamknięte dla interesantów, pracujemy jednak w trybie zdalnym. Można się z nami komunikować przez telefon i internet.

ZAiKS i Filharmonia w Szczecinie ogłaszają konkurs kompozytorski

ZAiKS i Filharmonia w Szczecinie już po raz kolejny wspólnie organizują konkurs kompozytorski. Pierwszy, jako konkurs z okazji stulecia ZAiKS-u, jeszcze bez patrona, odbył się w 2018 roku. Wzięło w nim udział 85 kompozytorów z całego świata. Wysoki poziom nadesłanych utworów zainspirował obie instytucje do kontynuowania tego wyjątkowego muzycznego przedsięwzięcia, które ma odbywać się regularnie co dwa lata.

Wicepremier Piotr Gliński zapowiedział aktualizację opłat od czystych nośników

Organizacje zbiorowego zarządzania z zadowoleniem przyjęły tę deklarację. Piotr Gliński jest pierwszym od wielu lat ministrem kultury, który publicznie zapowiedział, że kwestia opłat od czystych nośników zostanie niebawem uregulowana, co pozwoli Polsce dołączyć do pozostałych państw Unii Europejskiej, gdzie twórcy otrzymują adekwatną rekompensatę za kopiowanie utworów na własny użytek.

Informacja dla stypendystów programu KULTURA W SIECI

Jeśli łączy Państwa z ZAiKS-em umowa o zbiorowe zarządzanie prawami lub umowa powierzenia praw do zbiorowego zarządzania, a zostaną Państwo stypendystami programu Kultura w sieci ogłoszonego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, mamy kilka ważnych informacji.

Co ZAiKS robi dla twórców w czasie pandemii

Od początku pandemii pomoc ZAiKS-u dla twórców wyniosła już ponad 30 mln złotych i nie zamierzamy na tym poprzestać! Kwota wypłaconych od początku trwania epidemii bezzwrotnych zapomóg dla twórców w trudnej sytuacji materialnej już siedmiokrotnie przewyższyła łączną kwotę zapomóg przyznanych w całym 2019 roku. Rozpatrujemy kolejne napływające wnioski.

Wypłaty tantiem

Pomimo obowiązkowej izolacji, w wyniku której większość pracowników ZAiKS-u wykonuje swoje zadania zdalnie, wszystkie repartycje, czyli wypłaty tantiem, odbywają się terminowo.

Nowy numer Wiadomości ZAiKS-u

Z przyjemnością przedstawiamy kolejny numer „ZAiKS Wiadomości”. Mamy nadzieję, że zawarte w naszym piśmie teksty będą wartościową lekturą podczas tych szczególnych dni.

Stowarzyszenie Autorów ZAiKS powstało w 1918 roku z inicjatywy twórców, którzy zrzeszyli się, aby wspólnie chronić swoje interesy twórcze. Początkowo nosiło nazwę Związek Autorów i Kompozytorów Scenicznych, czyli w skrócie ZAiKS.

Stowarzyszenie Autorów ZAiKS to organizacja, którą powołali do życia sami twórcy i to właśnie oni, od zawsze, sprawują stanowiska w demokratycznie wybieranych władzach. Dlaczego warto być członkiem Stowarzyszenia Autorów ZAiKS? Oddanie swoich utworów pod opiekę organizacji zbiorowego zarządu niesie twórcy wiele korzyści.

Licencja oznacza zgodę autora na wykorzystanie jego utworu. Jesteś wydawcą? Producentem? Masz firmę? Chcesz legalnie korzystać z twórczości? Nie okradaj twórców! Warto działać zgodnie z prawem!

Aktualności

Zmarł Jerzy Pilch

Dziś, późnym popołudniem 29 maja 2020 roku, w Kielcach, dokąd przeprowadził się z Warszawy w grudniu ubiegłego roku, zmarł Jerzy Pilch. Miał 67 lat. Był jednym z najwybitniejszych prozaików ostatnich kilku dekad, który wypracował swój własny, niepodrabialny styl, ...

Aktualności

Lider grupy ABBA na czele światowej organizacji twórców

CISAC, Międzynarodowa Konfederacja Stowarzyszeń Autorów i Kompozytorów – największa globalna sieć twórców, ma nowego przewodniczącego. Jest nim Björn Ulvaeus, który w parze z Bennym Andersonem uznawany jest za jednego z najbardziej kreatywny...

Aktualności

ZAiKS co gdzie załatwić

Z powodu pandemii nasze placówki są zamknięte dla interesantów, pracujemy jednak w trybie zdalnym. Można się z nami komunikować przez telefon i internet.

Aktualności

Podziękowania dla Jeana-Michela Jarre’a

Po siedmiu latach na czele CISAC-u (Międzynarodowej Konfederacji Stowarzyszeń Autorów i Kompozytorów) Jean-Michel Jarre oddaje stery organizacji. Ten wybitny muzyk, kompozytor o światowej sławie, pionier muzyki elektronicznej, aktywnie działał na rzecz wzmocnienia prawa autorsk...

Aktualności

Petycja ZZMRP w sprawie opłaty reprograficznej

Związek Zawodowy Muzyków RP wystosował petycję do Premiera i Ministra Kultury w sprawie opłaty od czystych nośników. To ważny głos środowiska muzycznego. Trwa zbieranie podpisów....

Aktualności

Nabywanie członkostwa w okresie pandemii

Twórców, którzy chcą ubiegać się o członkostwo w ZAiKS-ie, zachęcamy do zapoznania się z procedurą nabywania członkostwa i z regulaminem zawierania umów o zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi. Wypełnione deklaracje członkowskie (do pobrania TUTAJ) mogą Państwo ...

Aktualności

Wicepremier Piotr Gliński zapowiedział aktualizację opłat od czystych nośników

Organizacje zbiorowego zarządzania z zadowoleniem przyjęły tę deklarację. Piotr Gliński jest pierwszym od wielu lat ministrem kultury, który publicznie zapowiedział, że kwestia opłat od czystych nośników zostanie niebawem uregulowana, co pozwoli Polsce dołączyć do pozostał...

Aktualności

#GrajFair – rozmowy o kulturze w sieci

GrajFair to cykl rozmów o kulturze w sieci organizowany przez Hashtag Ensemble we współpracy ze Stowarzyszeniem Autorów ZAiKS....

Aktualności

Domy Pracy Twórczej ZAiKS-u ponownie otwarte

Zgodnie z przepisami i zaleceniami Ministerstwa Rozwoju i Głównego Inspektoratu Sanitarnego Domy Pracy Twórczej ZAiKS-u zostały przygotowane do funkcjonowania w okresie pandemii. Od 1 czerwca otwarte będą dla Państwa ośrodek w Sopocie i „Orlik” w Zakopanem, natomias...

Aktualności

ZAiKS i Filharmonia w Szczecinie ogłaszają konkurs kompozytorski

ZAiKS i Filharmonia w Szczecinie już po raz kolejny wspólnie organizują konkurs kompozytorski. Pierwszy, jako konkurs z okazji stulecia ZAiKS-u, jeszcze bez patrona, odbył się w 2018 roku. Wzięło w nim udział 85 kompozytorów z całego świata. Wysoki poziom nadesłanych utwor&oacu...

Aktualności

Co ZAiKS robi dla twórców w czasie pandemii

Od początku pandemii pomoc ZAiKS-u dla twórców wyniosła już ponad 30 mln złotych i nie zamierzamy na tym poprzestać!

Aktualności

Wypłaty tantiem

Pomimo obowiązkowej izolacji, w wyniku której większość pracowników ZAiKS-u wykonuje swoje zadania zdalnie, wszystkie repartycje, czyli wypłaty tantiem, odbywają się terminowo....

Aktualności

Apel środowiska ludzi książki do Prezydenta i Premiera

Pandemia koronawirusa atakuje szczególnie dotkliwie ludzi kultury. Szeroko pojęte środowisko ludzi książki zaapelowało do pana prezydenta Andrzeja Dudy i pana premiera Mateusza Mazowieckiego o ratowanie kultury, zwracając uwagę na realne zagrożenie dla książki – jej autor&...

Aktualności

Informacja dla stypendystów programu KULTURA W SIECI

Jeśli łączy Państwa z ZAiKS-em umowa o zbiorowe zarządzanie prawami lub umowa powierzenia praw do zbiorowego zarządzania, a zostaną Państwo stypendystami programu Kultura w sieci ogłoszonego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, mamy kilka ważnych informacji:...

Czytaj online

Czytaj online

Wiadomości ZAiKS-u - kwiecień 2020

Najnowszy numer kwartalnika Stowarzyszenia Autorów ZAiKS dostępny również w wersji online.

Aktualności

List Janusza Foglera do Twórców

Pandemia koronawirusa wystawia nas wszystkich na ciężką próbę i zmienia, nierzadko w sposób dramatyczny, naszą pracę i życie. W tym niezwykle trudnym okresie najważniejsze jest to, żeby ZAiKS działał jeszcze sprawniej niż zwykle i jak najszybciej odpowiadał na Państwa potrzeby....

Aktualności

Apelujemy do Premiera o pomoc dla twórców

ZAiKS, STOART, SAWP i ZPAV proszą o rządowe wsparcie dla twórców i artystów, którzy z dnia na dzień utracili środki do życia.

Aktualności

Zwolnienia z tantiem – kogo dotyczą?

W związku z pojawiającymi się sprzecznymi informacjami na temat wstrzymania poboru należnych wynagrodzeń autorskich od przedsiębiorców, wskazujemy, że: wstrzymanie poboru wynagrodzeń autorskich dotyczy wyłącznie użytkowników, którzy dokonują odtworzeń utworów (...

Aktualności

Zmiana organizacji pracy biur Stowarzyszenia Autorów ZAiKS

W związku z wprowadzeniem na terenie całego kraju zagrożenia epidemicznego oraz w trosce o zdrowie zarówno Państwa, jak i naszych pracowników zawiadamiamy, że wszystkie biura Dyrekcji Okręgowych Stowarzyszenia Autorów ZAiKS w całej Polsce, jak również warszawskie ...

ZAiKS prezentuje

ZAiKS prezentuje

Produkcje filmowe ZAiKS-u

Zapraszamy do obejrzenia produkcji filmowych ZAiKS-u przedstawiających najważniejsze wydarzenia i przedsięwzięcia realizowane przez nasze Stowarzyszenie.

Aktualności

Twórcy zwalniają użytkowników z opłat

W związku z ograniczeniem dostępu klientów do miejsc, w których udostępniana jest muzyka, Stowarzyszenie Autorów ZAiKS odstępuje w marcu 2020 r. od poboru 50% należnych wynagrodzeń autorskich od użytkowników objętych zakazem prowadzenia lub nakazem ograniczen...

Aktualności

Kto wybierze najlepszy scenariusz 2020 roku? Poznajcie jury SCRIPT PRO 2020!

Przedstawiamy członków jury 10. jubileuszowej edycji konkursu scenariuszowego SCRIPT PRO 2020, którzy oceniać będą prace zakwalifikowane do konkursu. Przypominamy, że na zgłoszenia czekamy jeszcze miesiąc, czyli do końca maja....

Aktualności

CISAC apeluje do rządów

Twórcy są z natury wielce przedsiębiorczy i wykazują się ogromną motywacją, więc niewątpliwie walnie przyczynią się w przyszłości do pobudzenia wzrostu gospodarczego. Teraz jednak sami dramatycznie potrzebują pomocy, a tylko mechanizmy na szczeblu polityki rządowej mogą skutecznie im ...

Aktualności

Rejestracja utworów online

Przypominamy o możliwości rejestrowania utworów online. Usługa ta działa z powodzeniem już od 2016 roku. Wiemy, że jest teraz dla Państwa szczególnie ważna, dlatego przypominamy jej najważniejsze zasady....

Aktualności

Pomoc socjalna z MKiDN

Przypominamy, jak skorzystać z pomocy socjalnej z Funduszu Promocji Kultury Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Aktualności

Grajmy po polsku!

Jak śpiewali Starsi Panowie, piosenka jest dobra na wszystko. I może najdobitniej uświadamiamy to sobie w chwilach trudnych, takich jak dzisiaj, gdy piosenka (i muzyka w ogóle) dodaje nam otuchy i skłania do refleksji....

Aktualności

Nowy statut ZAiKS-u

Nowy statut Stowarzyszenia Autorów ZAiKS już obowiązuje. Dokument został przyjęty zdecydowaną większością głosów przez Nadzwyczajny Zjazd Delegatów ZAiKS-u 21 października 2019 roku, a następnie pozytywnie zaopiniowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodo...

Aktualności

Nowe zasady członkostwa w ZAiKS-ie

Przyjęty niedawno statut Stowarzyszenia Autorów ZAiKS zmienia zasady członkostwa w Stowarzyszeniu. Nowe wzory deklaracji członkowskich dla twórców i wydawców są już do Państwa dyspozycji. Od dnia 27 lutego 2020 wnioski o nabywanie członkostwa Stowarzyszenia powinn...

Aktualności

Sekcja wydawców muzycznych

4 lutego 2020 roku Rada Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, zgodnie z postanowieniami nowego statutu , powołała Sekcję Wydawców Muzycznych. Tym samym liczba sekcji członkowskich w Stowarzyszeniu wzrosła do czternastu. Nowa sekcja będzie oznaczana literą „E”. ZAiKS w...

Aktualności

Odbierz należne tantiemy

Prosimy o zgłaszanie się twórców lub ich następców prawnych, którzy nie powierzyli ZAiKS-owi w zarząd autorskich praw majątkowych do utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych, choreograficznych i pantomimicznych. Zgłoszenie się jest niezbędne, aby otr...

Aktualności

Polski rząd zaskarżył Dyrektywę o prawie autorskim do TSUE

Szanowni Państwo, polski rząd właśnie złożył skargę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ws. zapisów Dyrektywy o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym, o którą solidarnie, przez wiele lat, zabiegało całe środowisko kreatywne i wszystkie liczące się w Europie ...

Aktualności

Prosimy o udzielenie zgody na przetwarzanie danych osobowych

Szanowni Państwo, Stowarzyszenie Autorów ZAiKS z siedzibą przy ul. Hipotecznej 2 w Warszawie, KRS 0000037327 („ZAiKS”), jako administrator Państwa danych osobowych zwraca się z uprzejmą prośbą o wyrażenie zgód na udostępnienie Państwa danych osobowych. W celu udzi...

Aktualności

Dyrektywa o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym

26 marca 2019 Parlament Europejski głosami 348 europosłów, przy 274 głosach sprzeciwu przyjął dyrektywę o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym, a dwa dni później, już znaczną większością – ponad 400 głosów, dyrektywę dotyczącą wykonywania praw autorskich i...

Twórca

Twórca

Nowa umowa powierzenia

Jeżeli otrzymali Państwo przesyłkę z nową umową o zbiorowe zarządzanie, tutaj znajdziecie Państwo więcej informacji.

Komunikat

Komunikat

Porozumienie ZAiKS - STOART

Stowarzyszenie Autorów ZAIKS oraz Związek Artystów Wykonawców STOART z ogromną przyjemnością informują, iż realizując obowiązek wynikający z art. 47 ust. 4 Ustawy o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi z dnia 15 czerwca 2018 roku, zawarły p...

UMOWY

UMOWY

Umowy o stworzenie i korzystanie z utworów

Zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych prawa majątkowe do utworów i artystycznych wykonań mogą przechodzić na inne osoby w drodze dziedziczenia (ustawowego lub testamentowego) albo w drodze umowy. Twórca rozporządzając prawami do swego utworu (tylko majątko...

Aktualności

Czyste nośniki – nie podatek i nie od piractwa

Opublikowano: 31-01-2014. Ostatnio w mediach nasiliła się kampania, związana z opłatami od czystych nośników. Przekazywane informacje zawierają wiele nieścisłości i przekłamań. Po pierwsze – nie podatek. Podatki nakłada Sejm i jest to powszechnie obowiązująca opłata na rzecz Skarbu Państ...

Aktualności

Wielkie Prawa

Dramaty, opery, musicale, balety, słuchowiska - jak otrzymać licencje ZAiKS-u na wy...

CZYM SĄ WIELKIE PRAWA? To termin odnoszący się do ochrony praw autorskich utworów stanowiących duże formy literackie, dramatyczne, dramatyczno-muzyczne lub muzyczno-choreograficzne i tworzących zamkniętą kompozycyjnie całość tematyczną i artystyczną (jak powieść, libretto, musical, opera, ...

Twórcy o ZAiKSie

Stanisław Sojka

Stanisław Sojka

Kiedy jako młody człowiek wstępujący na scenę dowiedziałem się, że utwory, które piszę, mogą być chronione – nie wiedziałem dokładnie, o co chodzi. Z czasem udało mi się wszystkiego dowiedzieć od starszych kolegów. Oni mi wytłumaczyli, na czym to polega, i od tamtej pory wiem, że to, co się

Jerzy Milian

Stowarzyszenie Autorów ZAiKS od 1958 r. chroni moje utwory tak w Polsce, jak i w całej Europie. Dotyczy to również festiwali (np. Midem w Cannes), rozgłośni radiowych, m.in. BBC, BRT, Norddeutsche, Rundfunk, DDR Rundfunk. ZAiKS zrzeszający obecnie ok. 2400 twórców jest strażnikiem należnych

Janusz Wegiera

Wywiad z Panem Januszem Wegierą – Laureatem Nagrody ZAiKS-u za popularyzację polskiej twórczości rozrywkowej Jaka jest recepta na dobrą audycję radiową? Do każdego rodzaju audycji trzeba mieć inny temperament, inne nastawienie. Co innego audycja polityczna, co innego audycja muzyczna. Nie

Piotr Figiel

Członkowie wszystkich Sekcji naszego Stowarzyszenia mają prawo zaistnieć w światowej przestrzeni twórczej, a dzieje się tak dlatego, że nad ich własnością intelektualną czuwa ZAiKS. I chroniąc wszędzie ich dzieła, powoduje, że mają one szanse znaleźć uznanie we wszystkich Krajach naszego Gl

Józef Skrzek

Współpracuję z ZAiKS-em od lat 70-tych. Zawsze była to dla mnie pewna nobilitacja. Pochodzę z Górnego Śląska i obecność pośród wielu wspaniałych Artystów z całej Polski budowała mnie od młodości. A ZAiKS dawał mi taką szansę oraz wspomagał mnie często. Wprawdzie będąc na kontraktach zagran

Odeszli od nas

Jerzy Pilch Dziś, późnym popołudniem 29 maja 2020 roku, w Kielcach, dokąd przeprowadził się z Warszawy w grudniu ubiegłego roku, zmarł Jerzy Pilch. Miał 67 lat. Był jednym z najwybitniejszych prozaików ostatnich kilku dekad, który wypracował swój własny, niepodrabialny styl, który z rodzinnej, „luterskiej” Wisły uczynił coś na kształt polskiego Macondo. Był też nieporównanym felietonistą, który sprawiał, że rzesze wielbicieli przez wiele lat lekturę „Tygodnika Powszechnego”, „Polityki”, „Dziennika” i „Przekroju” zaczynały od jego tekstów. Zyskał sławę na długo przed książkowym debiutem – tomem opowiadań „Wyznania twórcy pokątnej literatury erotycznej” (w londyńskim Pulsie w 1988 roku, rok później wyróżnionym Nagrodą Fundacji im. Koscielskich) – właśnie jako zjadliwy felietonista krakowskiego, niezależnego pisma „NaGłos”. Fortuna długo mu sprzyjała. Jego książki rozchwytywano, podpisywał lukratywne kontrakty, bywał aktorem, bohaterem kronik towarzyskich i uczonych analiz. W roku 2001 otrzymał Nagrodę Nike za powieść „Pod Mocnym Aniołem”, zekranizowaną potem przez Wojtka Smarzowskiego, w 2013 nagrodę miesięcznika „Odra”, a w 2014 Nagrodę Literacką Gdynia za swoją najwybitniejszą może i najbardziej tajemniczą książkę „Wiele demonów”. Od lat ciężko chorował i dzielnie stawiał czoła niedogodnościom egzystencji. Jak się dowiadujemy, w ostatnich miesiącach pracował nad nową powieścią.

Włodzimierz Niderhaus Przyjaciel ZAiKS-u i wszystkich twórców. Polski producent filmowy, pomysłodawca i inicjator licznych projektów, które przyciągały widzów przed ekrany, a z festiwali wracały z nagrodami, zmarł 11 maja br. Miał 75 lat. Od ponad 30 lat był dyrektorem Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie, z którą związał się w 1970 roku, po skończeniu Wydziału Mechaniki Precyzyjnej Politechniki Warszawskiej. Był szefem skutecznym, dbającym o polski film. „Nie obrażam się, że kolega ma lepszy projekt. Bardzo dobrze. Przy dobrym projekcie to ja mogę nawet sprzątać”, mówił w jednym z wywiadów. Kręcili u niego czołowi polscy reżyserzy, tacy jak Janusz Morgenstern, Wojciech Wójcik, Krzysztof Zanussi, Maciej Wojtyszko, Janusz Majewski, Marek Koterski, Robert Gliński, z młodszych – Kasia Adamik, Bodo Kox, Katarzyna Rosłaniec, Borys Lankosz, Kinga Dębska. Był producentem Różyczki, która reżyserowi, Janowi Kidawie-Błońskiemu, przyniosła Złote Lwy na festiwalu w Gdyni (2010), jemu zaś nagrodę australijskich dystrybutorów filmowych, Złotego Kangura. Pięć lat później na tymże festiwalu Niderhaus otrzymał Srebrne Lwy jako producent Excentryków w reżyserii Janusza Majewskiego. Wspierał i współtworzył cykl ekranizacji utworów młodych polskich dramaturgów, znany jako „Teatroteka”, w którym merytoryczną rolę grało od początku Stowarzyszenie Autorów ZAiKS. Zasiadał w radzie Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej jako jej sekretarz (2005-2008). W 2009 roku otrzymał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, w 2011 prezydent Bronisław Komorowski odznaczył go Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. „Odszedł nagle, w pełnym biegu, jak zawsze planując kolejne działania i produkcje. W jednej z naszych ostatnich rozmów zażartowałem, że na Chełmskiej Niderhaus był, jest i będzie. I to prawda, bo jego dorobek zawsze nam będzie o nim przypominać”, powiedział po jego odejściu wicepremier, minister kultury Piotr Gliński.

Teresa Kujawa-Knapik Nestorka baletu polskiego, tancerka, choreograf, pedagog, Teresa Kujawa-Knapik zmarła 28 kwietnia br. Miała 92 lata. Od 1971 roku należała do Sekcji H – Autorów Dzieł Choreograficznych naszego Stowarzyszenia. Bydgoszczanka, uczyła się baletu prywatnie, w szkole w Toruniu prowadzonej przez Zofię Pflantz-Dróbecką. Po maturze w poznańskim Technikum Kinematografii kontynuowała naukę na Wydziale Pedagogicznym Państwowej Szkoły Baletowej w Warszawie. Jako tancerka Teatrów Dolnośląskich we Wrocławiu debiutowała na scenie w roku 1949 w komedii Słomkowy kapelusz Eugène’a Labiche’a. W tym samym roku wystąpiła również w roli Dziewczyny w suicie baletowej Paw i dziewczyna Tadeusza Szeligowskiego. Jako tancerka Opery Poznańskiej, w latach 1952-1958 była solistką zespołu. Na dwa lata związała się z paryskim Theatre d’Art du Ballet pod kierownictwem Tatiany Piankowej, występując z nim na scenach Europy i Bliskiego Wschodu. Po powrocie do Polski w 1960 tańczyła znów w zespole Opery Poznańskiej, by w 1971 zacząć pracę choreografa Opery Wrocławskiej. Pierwsze kroki w tej specjalności stawiała już podczas pobytu w Paryżu, przygotowując choreografię do Małej suity Witolda Lutosławskiego; przed rozpoczęciem pracy we Wrocławiu tworzyła choreografię dla wielu teatrów dramatycznych i operowych w Polsce, m.in. w Kaliszu, Gdańsku, Zielonej Górze, Krakowie i Szczecinie. Była główną choreografką zespołów operowych we Wrocławiu, Poznaniu, Łodzi i Warszawie. Jej dorobek obejmuje kilkadziesiąt realizacji scenicznych, zarówno jako autorka choreografii, jak i reżyserka spektakli, przygotowywanych na sceny polskie i zagraniczne oraz dla filmu i telewizji. Ostatnim jej dziełem był spektakl Wieczór polski: Chopin / Kilar w Operze Wrocławskiej (2018), który reżyserowała wspólnie z Emilem Wesołowskim. Krytyk Paweł Chynowski pisał o jej sztuce, że tworzyła „dramaty choreograficzne, w których taniec […] staje się środkiem wyrażającym zamierzone treści”. Teresa Kujawa-Knapik była kawalerem Orderu Odrodzenia Polski; wśród przyznanych jej wyróżnień wymienić należy Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, Nagrodę Stowarzyszenia Autorów ZAiKS za całokształt twórczości choreograficznej (2007) oraz Nagrodę Specjalną ZAiKS-u (2017). [wdsk]

Mirosław Raczkowski Fotografował ludzi i kraj – jego czarnobiałe portrety miast są wartościową dokumentacją powojennej Polski. Mirosław Raczkowski, członek Sekcji L – Autorów Prac Fotograficznych naszego Stowarzyszenia od 1964 roku, zmarł 27 kwietnia br., siedem lat – co do dnia – po śmierci żony Zofii, z którą współpracował od początku jej fotograficznej kariery. Pochodził z rodziny o tradycjach patriotycznych; urodzony w 1927 w Warszawie, okupację spędził z matką w Józefowie – ojciec, oficer Wojska Polskiego, walczył w armii polskiej na Zachodzie, po wojnie pozostał w Wielkiej Brytanii. Naciski matki sprawiły, że Mirosław rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej, ale zamiłowanie do górskich wypraw i fascynacja fotografią (zrobił sobie nawet prosty aparat) pchnęły go w stronę zawodu, któremu pozostał wierny przez całe życie. Przez wiele lat był fotografem prasowym, związanym m.in. z „Głosem Pracy”, organem związków zawodowych, dokumentując spotkania i zjazdy. Ich uczestnicy chętnie kupowali na pamiątkę swoje zdjęcia – jak opowiadał syn, Mirosław wraz ze swą młodą i urodziwą żoną przygotowywali je błyskawicznie, by każdy zainteresowany mógł znaleźć coś dla siebie… Należał do grupy twórców, którzy dla pocztówkowego potentata, Biura Wydawniczego „Ruch”, uwieczniali odbudowującą się Polskę – nową architekturę, urbanistykę, przyrodę, zabytki, krajobraz. Dzięki zamiłowaniu do technicznych usprawnień dysponował świetnie wyposażonym studiem, z którego często korzystali koledzy: konstruował nowe maszyny w ciemni, zbudował automatyczny fotolab; bez obaw zaakceptował przejście od tradycyjnej „chemii” do fotografii cyfrowej – miał 86 lat, gdy przygotował, posługując się komputerowymi technikami, ostatnią edycję kalendarza ze zdjęciami żony Zofii. Był jej nauczycielem i wytrwałym asystentem, kiedy jej talent został doceniony w kraju i zagranicą – Zofia pasjonowała się końmi od dziecka, jak sama mówiła. Pierwszy raz ujrzała araby w Janowie Podlaskim, stała się „nadworną” fotografką koni z polskich hodowli. Albumy z jej zdjęciami ukazywały się w zachodnich wydawnictwach, zaproszenia z Norwegii pozwalały jej (i mężowi) na coroczne wyjazdy do położonych w górskich terenach stadnin, co łączyło ich pasje do gór i koni. „Kolekcjonował chmury i zachody słońca, które Zosia wykorzystywała w swoich fotomontażach”, wspomina wnuczka. Sam najchętniej fotografował jesienią, kiedy mógł siedzieć w swych ulubionych „depetach” ZAiKS-u w Zakopanem i Krynicy. Mirosław Raczkiewicz pozostawił ogromne archiwum, którego opracowaniem zajmuje się rodzina. Jego prace pokazywane były na wielu wystawach (m.in. „Człowiek w Polsce Ludowej”, przygotowanej w 1963 przez Zachętę), nagradzane i wyróżniane w konkursach i pokazach. Od 1956 roku należał do Oddziału Warszawskiego ZPAF. [Grzegorz Sowula]

Janusz Wasylkowski Poeta, publicysta, „civis Leopoliensi”, Janusz Wasylkowski zmarł 14 kwietnia br. w wieku 86 lat. Od 1967 roku był członkiem Sekcji F – Autorów Dzieł Literackich naszego Stowarzyszenia. Urodzony we Lwowie, pozostał już zawsze jego obywatelem. To nierzadki przypadek – miasto nad Pełtwią było ojczyzną nie do odrzucenia. Po wojnie trafił jak wielu lwowiaków do Wrocławia; tam w latach 50. studiował polonistykę na Uniwersytecie Wrocławskim i tam zakładał studencki Teatrzyk Satyry „Ponuracy”, miał również swój udział w powołaniu do życia tygodnika „Poglądy”. Na scenie debiutował sztuką Wszystko przepadło, którą w 1957 wystawił Teatr Fredreum w Przemyślu. Był autorem kilku sztuk teatralnych i adaptacji dokonanych na potrzeby Teatru Telewizji, a także realizatorem kilkudziesięciu spektakli dla Teatru Rozrywki TVP, którego kierownikiem artystycznym był w latach 1972-1974. W dorobku ma również kilka zbiorów poezji, sztuk teatralnych, aforyzmów. Pasjonowała go historia, czego dowodem monografia polskich organizacji niepodległościowych w Danii. Przede wszystkim jednak przypominał Lwów – od początku lat 80. angażował się w prace zespołu „Historii Lwowa”, w 1991 założył fundację Instytut Lwowski i został redaktorem naczelnym „Rocznika lwowskiego”, pielęgnując pamięć o polskim dziedzictwie kulturowym w tym mieście. Był również autorem opracowań poświęconych lwowskiej piosence, teatrowi, anegdocie, radiowym programom. Zgromadził liczący ponad 16 tys. pozycji zbiór pocztówek poświęconych kresom wschodnim (zakupiony przez Bibliotekę Narodową). Za swą działalność otrzymał m.in. Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, Złotą Odznakę Związku Ziem Wschodnich w Londynie oraz nagrodę „Kustosz Pamięci Narodowej”. [wdsk]

ZAiKS Teatr

test

test