Pierwsza edycja

Warsztaty „TekstMisja”, Zakopane, 9–14 stycznia 2022

Dzwoni budzik. Górskie powietrze wpada przez uchylone okno, a ja witam się z moim tymczasowym współlokatorem. Czas się zebrać – już o 9.30 zaczynamy poranną sesję warsztatów. Schodzimy na śniadanie. Spotykamy tam już pierwszych głodomorów, którzy z uśmiechami na twarzach wspominają wczorajszy wieczór z polskimi przebojami. Chwila napięcia, kiedy Marek podaje wylosowane wcześniej składy grup, w których będziemy tworzyć kolejny tekst. Ekscytacja jest niemalże namacalna.

„TekstMisja” jako działanie edukacyjne wpisujące się w cele statutowe ZAiKS-u (§2 ust 6, §3 ust.1-6, ust.2-3,4,) jest autorskim pomysłem Wojciecha Byrskiego, zrealizowanym w oparciu o unikalną formułę organizowania warsztatów twórczych, którą stworzyli Tamara Kamińska i Marek Hojda, dyrektorzy Music Export Poland, organizując w roku 2019 pierwszy w Polsce SyncCamp. Na warsztatach byli oni dużym wsparciem od strony organizacyjnej, odpowiadając za dokumentację oraz nadzór nad realizacją harmonogramu wydarzenia.

Nadrzędnym celem „TekstMisji” jest wykształcenie nowego pokolenia polskich zawodowych tekściarzy. To przedsięwzięcie nowatorskie, nierealizowane dotąd w przestrzeni publicznej. Projekt jest odpowiedzią na olbrzymie zapotrzebowanie na wiedzę w tym zakresie. Jest ona bowiem nie do pozyskania z żadnych dostępnych źródeł (mowa tu oczywiście o specyfice pisania polskich tekstów, które rządzą się swoimi prawami). ZAiKS jest pionierem takich działań, oferując młodym autorom pomoc, która, ucząc ich rzemiosła, obudzi w nich jednocześnie radość tworzenia.

Jesteśmy już po pierwszym przesłuchaniu utworu, do którego będziemy pisać tekst podczas porannej sesji. Każdy z prowadzących ma nieco inny system pracy i nieco inną koncepcję na prowadzenie zajęć, tym razem zaczynamy jednak od omówienia głównego tematu. Piosenka, którą dostaliśmy, budzi u nas bardzo podobne skojarzenia, padają już nawet propozycje pierwszych wersów. Burza mózgów zamienia się w istne tornado.

Wraz z Wojtkiem Byrskim zajęcia poprowadzili aktywni, doświadczeni tekściarze: Magda Wójcik, Darek Dusza oraz Marcin „Liber” Piotrowski. Dobór prowadzących był podyktowany ich niezaprzeczalnymi osiągnięciami w polskiej muzyce rozrywkowej, wysokim stopniem profesjonalizmu, otwartością oraz umiejętnościami w opanowaniu konwencji i gatunków. Swoją karierą udowodnili, że są twórcami sugestywnymi, potrafiącymi swoją pracą wykreować gwiazdy polskiej sceny muzycznej i znacząco, a przede wszystkim pozytywnie, wpływać na ścieżki ich karier. Znakomicie to potwierdziło się na warsztatach.

Wsparcie muzyczne zapewniał nam wirtuoz gitary, kompozytor i wybitny znawca polskiej piosenki Jacek Królik, który nadzorował przygotowanie i wykonanie napisanych w ciągu dnia tekstów, a także był gospodarzem wieczorów z polskimi przebojami. Na warsztaty została również zaproszona w charakterze eksperta Daga Gregorowicz, liderka zespołu Dagadana.

Podczas warsztatów uczestnicy mieli możliwość pisania tekstów do nagrań demo przygotowanych specjalnie na tę okazję przez gwiazdy polskiej piosenki, m.in. Andrzeja Krzywego, Artura Gadowskiego, Organka, Ralpha Kamińskiego czy wspomnianą wyżej Dagę Gregorowicz.

Kończymy śpiewać to, co napisaliśmy. Akompaniujący nam Jacek potakuje głową, a jego twarz zdobi szeroki uśmiech. Wygląda na to, że tekst jest całkiem dobry! Porady naszych prowadzących, zwrócenie uwagi na to, czy dane słowo nie tylko dobrze się śpiewa, ale też czy pasuje do charakteru utworu sprawiły, że zacząłem myśleć o tekstach w inny sposób. Mamy chwilę wolnego, rozmawiamy między sobą i wszyscy mają podobne przemyślenia. Pojawiają się stwierdzenia, że „to pierwszy raz, kiedy w Polsce ktoś zrobił coś tak ważnego dla młodych tekściarzy” i że „nikt się chyba nie spodziewał, jak efektywne może być grupowe pisanie”. Dzisiaj czeka nas zmierzenie się z jeszcze jednym tekstem w sesji popołudniowe,j a także odśpiewanie swojej twórczości przez wszystkie grupy. Po wczorajszym wykładzie dr. Miłosza Bembinowa na temat ZAiKS-u i podstaw prawa autorskiego wieczorem czeka nas też szkolenie Tamary Kamińskiej i Marka Hojdy pt. „Kto jest kim w branży muzycznej”. To będzie świetny dzień!

Nabór uczestników oparty był o ich autorskie prace, ankietę stworzoną specjalnie do celów Tekstmisji oraz rozmowę kwalifikacyjną. Od uczestników wymagane były ponadto m.in. słuch muzyczny, poczucie rytmu, chęć i umiejętność pracy w zespole oraz otwartość na różne style i formy muzyczne.

Spośród imponującej liczby zgłoszeń wyłonionych zostało 12 osób: Jędrzej Wołk, Barbara Bielecka-Szajkowska, Anna Chowaniec, Jeremi Balcar, Paulina Solska, Iwo Greczko, Natalia Orkisz, Aleksander Walkowicz, Liwia Limberger, Małgorzata Chruściel, Marta Fortowska i Karolina Błasik.

Wszyscy uczestnicy to młodzi, rokujący adepci sztuki tekściarskiej, obdarzeni potencjałem twórczym, posiadający ciekawy dorobek i uniwersalne, humanistyczne umiejętności niezbędne przy pisaniu dobrych tekstów. Znakomicie się to wpisało w cel warsztatów, którym, jak wspomniałem wyżej, jest długoterminowa inwestycja pokoleniowa w polskie tekściarstwo.

Warsztaty i ich autorski format zaplanowane są jako wydarzenie cykliczne, które ma na celu wyłowienie i zagospodarowanie najzdolniejszych przedstawicieli młodego pokolenia twórców tekstów piosenek. Warto bowiem wykorzystać potencjał młodych tekściarzy po to, żeby nowe polskie piosenki swoim przekazem, ciekawą historią, zwięzłym komunikatem czy celną puentą zyskały nowych słuchaczy. Pozyskanie do organizacji twórców i ich dzieł pozwoli na swobodną kontynuację misji ZAiKS-u zarówno w warstwie kulturowej, jak i merkantylnej. 

Blablacar, którym jedziemy do domu z poznanym na Tekstmisji Jeremim, mija właśnie Katowice. Wracamy z nowymi znajomościami, rodzącymi się przyjaźniami i mnóstwem wiedzy. Ja jednak wracam z czymś jeszcze. Z pogłębionym przeświadczeniem, że tworzenie nie musi być tylko marginalnym elementem mojego życia, odskocznią od szarej rzeczywistości. I za to jestem najbardziej wdzięczny.

Tekst: Wojciech Byrski, Jędrzej Wołk