Intensywna jesień – wstęp prezesa

Miłosz Bembinow
20.09.2024

Okres wakacji dobiegł końca. Cieszy fakt, że liczne rzesze twórców tak chętnie korzystają z naszych Domów Pracy Twórczej. Latem na szczególną popularność zawsze mogą liczyć ośrodki w Sopocie i Ustce, ale okazuje się, że wysoką frekwencję mieliśmy także w Krynicy i Zakopanem.

Nie ulega wątpliwości, że taka sytuacja jest następstwem naszych konsekwentnych działań, które mają na celu stałe podnoszenie komfortu pobytów w DPT-ach. Inwestujemy w poprawę standardu pomieszczeń i wyposażenia oraz troszczymy się o najwyższą jakość wyżywienia przy utrzymywaniu wyjątkowo preferencyjnych stawek za pobyty dla członków ZAiKS-u. Jest nam niezmiernie miło, gdy otrzymujemy od twórców oraz ich bliskich pochwały i podziękowania za świetne warunki letniego wypoczynku. 

Minęły ponad dwa miesiące od corocznego sprawozdawczego Zebrania Delegatów. Choć był to okres wakacji, dla Zarządu i Biura Stowarzyszenia nie oznaczał on bynajmniej zmniejszenia liczby wykonywanych zadań. Musieliśmy dopilnować terminowych obowiązków sprawozdawczych, a jednocześnie przystąpiliśmy do realizacji kluczowych uchwał podjętych na posiedzeniu najwyższej władzy statutowej ZAiKS-u, jaką jest Zebranie Delegatów. Z dumą należy podkreślić, że to elita polskiej kultury – najwybitniejsi polscy twórcy wszystkich dziedzin sztuki. Mandat zaufania tak zacnego gremium wyrażony miażdzącą większością głosów popierających działania obecnego Zarządu i pozostałych władz statutowych, to nie tylko zaszczyt i satysfakcja, ale przede wszystkim potężny zastrzyk energii do dalszego intensywnego działania na rzecz rozwoju naszej organizacji i poprawy sytuacji materialnej twórców. W imieniu władz Stowarzyszenia oraz własnym bardzo dziękuję Delegatom za docenianie naszych starań. 

Z wielką satysfakcją przyjąłem też informację o uchwaleniu przez polski parlament i podpisaniu przez prezydenta ustawy wdrażającej dyrektywę o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym (DSM) oraz dyrektywę dotyczącą retransmisji (SAT-CAB II). Jak wielokrotnie pisaliśmy na łamach „Wiadomości” ZAiKS-u, ten kluczowy dla twórców akt prawny powinien obowiązywać w Polsce już od paru lat. Mamy do czynienia z jedną z najważniejszych od dłuższego czasu reform prawa autorskiego, między innymi jednoznacznie wskazującą, że twórcom przysługuje prawo do wynagrodzenia autorskiego, które będzie godziwe, odpowiednie i proporcjonalne do zysków osiąganych przez podmiot eksploatujący ich dzieła. 

ZAiKS uczestniczył w procesie tworzenia tej dyrektywy już na etapie wstępnych prac w parlamencie europejskim. Mam absolutne przekonanie, że to między innymi dzięki naszej aktywności jeszcze przed rokiem 2019, kiedy uchwalano DSM i SAT-CAB II, te akty w ogóle powstały i mają kształt korzystny dla środowisk kreatywnych. Na każdym etapie czynnie uczestniczyliśmy w działaniach implementujących odpowiednie przepisy do krajowego porządku prawnego. Była to droga żmudna i pełna różnego rodzaju przeciwności, które zaistniały w Polsce na niespotykaną skalę w stosunku do innych państw Unii Europejskiej. Co musi zostać tutaj podkreślone, szereg zapisów w ustawie ma ostatecznie taki kształt, o jaki zabiegał ZAiKS. To kluczowe, byśmy mogli skutecznie korzystać z odpowiednich przepisów i egzekwować nasze prawa. Jestem bezmiernie wdzięczny wszystkim twórcom, prawnikom i pozostałym ekspertom, których cierpliwe i bezkompromisowe zaangażowanie przekuło się w ostateczny sukces! Jako „obowiązkową” rekomenduję lekturę artykułu w tym wydaniu kwartalnika na stronie 12 – szczegółowo i merytorycznie opisującego zagadnienie przytoczonej dyrektywy unijnej. Autorką tekstu jest weteranka walki o implementację DSM w Polsce – Anna Misiewicz, wybitna specjalistka z zakresu międzynarodowego prawa autorskiego – kierowniczka Zespołu Relacji Zagranicznych naszego stowarzyszenia. 

Od początku obecnej kadencji władz statutowych przeprowadzane są ważne reformy, które mają służyć poprawie wewnętrznego funkcjonowania naszej organizacji przy jednoczesnym wzmocnieniu pozycji ZAiKS-u na arenie krajowej i międzynarodowej. Żyjemy w czasach stale i dynamicznie zmieniającego się rynku kultury – w szczególności sposobów korzystania z chronionych przez Stowarzyszenie utworów. To przestało już dotyczyć wyłącznie świata cyfrowego, lecz obejmuje także nieustannie ewoluujące, tradycyjne modele eksploatacji. ZAiKS musi być w tym ekosystemie obecny, aktywny i skuteczny. Nadszedł czas na zmianę osoby stojącej na czele Biura naszej organizacji. Bardzo dziękujemy Krzysztofowi Lewandowskiemu za 13 lat niełatwej pracy w roli dyrektora. 

4 września br. Zarząd Stowarzyszenia Autorów ZAiKS podjął uchwałę o powołaniu Karola Kościńskiego na stanowisko dyrektora generalnego. Dotychczasowy wicedyrektor ds. licencjonowania to niekwestionowany ekspert w dziedzinie prawa autorskiego, związany wcześniej m.in. z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Światową Organizacją Własności Intelektualnej (WIPO), a także z szeregiem innych instytucji krajowych i zagranicznych zajmujących się szeroko pojętą tematyką prawa autorskiego. Jesteśmy przekonani, że będzie to właściwa osoba na właściwym miejscu – lider kilkusetosobowego biura, który zadba o to, by ZAiKS pozostawał organizacją silną, sprawną i nowoczesną. Ufam, że przyszła współpraca władz Stowarzyszenia oraz pracowników z Karolem Kościńskim w roli dyrektora generalnego układać się będzie owocnie, czego życzę Panu Dyrektorowi i całej naszej zaiksowej społeczności! 

Przed nami szereg ważnych wydarzeń o zasięgu krajowym i międzynarodowym. W nadchodzących tygodniach i miesiącach czeka nas udział m.in. w kongresie społeczno-ekonomicznym Open Eyes Economy Summit w Krakowie, w Forum Prawa Autorskiego oraz we współKongresie Kultury – dwóch wydarzeniach przygotowywanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Przed nami również dwudniowa konferencja w naszej siedzibie z okazji Dnia Polskiej Muzyki organizowana m.in. we współpracy z Polską Radą Muzyczną, a także organizacja warsztatów z zakresu zbiorowego zarządzania dla stowarzyszeń z Europy Środkowo-Wschodniej w naszym Domu Pracy Twórczej w Sopocie, w której udział wezmą ozz-y m.in. z Bułgarii, Chorwacji, Czech, Serbii, Słowacji i Węgier. W połowie października będziemy gościć w Warszawie Komitet Prawny CISAC-u (Międzynarodowej Konfederacji Związków Autorów i Kompozytorów) – jedno z najważniejszych corocznych zebrań naszej ogólnoświatowej organizacji parasolowej. 

W międzyczasie zaś, z końcem sierpnia br., zamknięty został nabór partytur symfonicznych na organizowany przez ZAiKS wspólnie z Filharmonią w Szczecinie III Międzynarodowy Konkurs Kompozytorski im. Mieczysława Karłowicza. Z całego świata napłynęła absolutnie rekordowa liczba zgłoszeń – 284 dzieła na orkiestrę. Ogłoszenie wyników I etapu niebawem, a wielki finał w Złotej Sali Filharmonii im. M. Karłowicza w Szczecinie już 29 listopada br. 

Zapowiada się więc intensywna, pełna ciekawych wyzwań jesień. Zachęcam do śledzenia zapowiedzi i relacji z tych wszystkich wydarzeń na naszych stronach internetowych i w mediach społecznościowych. Tymczasem życzę miłej lektury najnowszych „Wiadomości” ZAiKS-u! 

#Miłosz Bembinow
#Artykuł z kwartalnika