ZAiKS jest wszędzie tam, gdzie dzieją się ważne rzeczy dotyczące różnych dziedzin twórczości. A w Cannes dzieje się sporo, dlatego postanowiliśmy zajrzeć za kulisy najsłynniejszego festiwalu. Cannes kojarzy nam się przede wszystkim ekranowymi gwiazdami i najbardziej znanym pokazem konkursowym, który odbywa się tam od czasów powojennych. Na pomysł nowego festiwalu wpadli Francuzi w 1939 roku, żeby nie jechać na jedyny wówczas festiwal filmowy do Wenecji, gdzie promowano kino faszystowskie. Otwarcie ustalono na 1 września 1939 roku. Wszystko było gotowe, filmy zgłoszone, a gościem specjalnym miał być wynalazca kina – Louis Lumière. Plany pokrzyżował jednak najazd hitlerowców na Polskę. Po wojnie szybko powrócono do pomysłu festiwalu. 20 września 1946 roku, w kasynie miejskim w Cannes rozpoczęła się druga po wojnie (po Karlowych Warach) międzynarodowa impreza filmowa. Odtąd co roku (z wyjątkiem lat 1948 i 1950) Cannes jest miejscem konfrontacji głównych dokonań w sztuce filmowej. Można też dodać, że kształtuje opinie o aktualnych nurtach w światowej kinematografii. Niewielu jednak wie, że gdy w pałacu festiwalowym i w pobliskich salach kinowych odbywają się pokazy filmowe, w drugiej części pałacu ma miejsce Marché du Film. To jedne z największych i najważniejszych targów filmowych na świecie. Powstały w 1959 roku i od tej pory są organizowane co roku wraz z festiwalem. W wielkich salach rozstawione są oklejone plakatami filmowymi stoiska, gdzie można porozmawiać z producentami i dystrybutorami z całego świata, a także kupić film, który nas zainteresował. Oprócz tego organizowane są konferencje i spotkania z twórcami, producentami, a także dystrybutorami. Są też panele dyskusyjne, które dotyczą najaktualniejszych tematów, jak np. AI albo wojny w Ukrainie. Oczywiście tematy te muszą mieć związek z twórczością filmową. Współcześnie Marché du Film jest flagowym wydarzeniem światowego przemysłu filmowego, z wielomilionowym budżetem, z ponad dwunastoma tysiącami uczestników, tysiącami producentów, agentów i menedżerów. Wzdłuż ulicy Le Croisette rozstawionych jest ponad 400 pawilonów, zwanych International Village (Międzynarodową Wioską), gdzie setki krajów promują swoją kinematografię i reklamują najświeższe produkcje filmowe. Jest tam też Polish Cinema Pavilion, który służy wszystkim przedstawicielom polskiej branży filmowej do nawiązywania kontaktów z zagranicznymi partnerami. Marché du Film to także największa baza kontaktowa, z długą listą wydarzeń dotyczących światowej kinematografii. Nikt oficjalnie nie podaje liczby zawartych w tym czasie kontraktów, ale za kulisami mówi się, że opiewają one łącznie na ponad miliard dolarów. Dla ludzi związanych zawodowo z przemysłem filmowym stworzono programy branżowe, dzięki którym można się zorientować, które panele i konferencje są odpowiednie albo interesujące akurat dla nas. I tak Cannes XR to program poświęcony nowym technologiom immersyjnym w rozrywce. Co to takiego? XR to extended reality, czyli rozszerzona rzeczywistość, która jest wykorzystywana przy produkcjach telewizyjnych i filmowych. Zwykle na planach zdjęciowych, a także przy transmisjach telewizyjnych na żywo. Dzięki niej nie trzeba budować scenografii albo wyszukiwać planów zdjęciowych w różnych lokalizacjach. Cannes XR umożliwia uczestnikom targów spotkania z największymi talentami branży filmowej XR, na których mogą poznać ich rozwiązania i pomysły. Cannes Docs dotyczy filmów dokumentalnych. Jest też platformą B2B, którą stworzono dla profesjonalistów, do promowania festiwali, firm i organizacji, a także do rozwoju różnych filmowych projektów. Oferuje serię warsztatów i pokazów. Cannes Next jest poświęcony innowacyjnym rozwiązaniom, pomocnym przy tworzeniu filmu, takim jak blockchain, sztuczna inteligencja, start-upy i nowe technologie w kinie. Animation Day to program przeznaczony filmom animowanym. Goes to Cannes promuje różne projekty związane z aktualnymi wydarzeniami i wyszukuje dla nich agentów i dystrybutorów. Frontières to międzynarodowa platforma producencka, która skupia się na finansowaniu filmów powstających w koprodukcji europejsko-amerykańskiej. Producers Network to ponad pięciuset producentów filmowych z całego świata. Marché du Film organizuje im spotkania, co ułatwia współpracę i tworzenie międzynarodowych projektów filmowych. Projekt impACT jest wspólną inicjatywą Microsoftu i Marché du Film, którą stworzono, by promować etykę, wspólne działania, reprezentatywność i społeczną odpowiedzialność w przemyśle filmowym. W 2022 roku otwarto program dotyczący Ukrainy zwany Ukraine in Focus. Dzięki temu powstało mnóstwo projektów promujących ukraińskich twórców, a także wspierających ich inicjatywy. Na jeden z paneli w 2023 roku przyjechał nawet wiceminister kultury Ukrainy – Taras Shevchenko. Opowiadał o tym, jak rozwiązania cyfrowe, wykorzystywane dotąd przy produkcjach filmowych, przydają się na wojnie. Cinando to internetowa baza danych i serwis streamingowy, który umożliwia oglądanie online filmów wystawionych na targach. Wystarczy zainstalować aplikację i będąc uczestnikiem Marché du Film, przez rok mieć dostęp do bazy danych i kupować bądź jedynie oglądać w ystawione filmy. Oprócz usług dostępnych przez cały rok, członkowie Cinando są informowani o aktualnościach na temat najważniejszych wydarzeń filmowych, takich jak Sundance Festival, EFM Berlin, Hong Kong Filmart, Cannes Film Market, Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Toronto, Asian Film Market, American Film Market i Ventana Sur. W 2023 roku gościem honorowym Marché du Film była Hiszpania. W ten sposób kraj promuje nie tylko swoją kinematografię, ale przede wszystkim utalentowanych twórców, którzy reprezentują wszystkie dziedziny wspierane przez targi. Dotyczy to filmów fabularnych, dokumentalnych, animowanych, a także XR. Zaproszeni na targi goście uczestniczą w panelach i warsztatach, opowiadają o swojej pracy, a także o problemach, z jakimi musieli się zmierzyć. W poprzednim roku gościem honorowym były Indie. Jednym z często przewijających się tematów był oczywiście ten związany ze sztuczną inteligencją. Zaproszeni goście i uczestnicy panelu rozprawiali o tym, jak w przyszłości może wyglądać produkcja filmowa, która będzie wykorzystywać AI, a jak wygląda w tej chwili. I czy przepisy prawa, których wciąż brakuje, będą miały wpływ na pracę z AI. Gośćmi byli zarówno twórcy, jak i pracownicy branży filmowej. Wszyscy zgodnie uznali, że sytuacja jest trudna i regulacje prawne są konieczne. W 2023 roku Marché du Film odbywał się od 16 do 24 maja. Najdroższym filmem, który kupiono, była amerykańska produkcja Tossa Haynesa May December. Choć festiwal w Cannes niektórym przypomina targowisko próżności, tak naprawdę jest to miejsce, gdzie można kupić albo sprzedać film, zaprezentować swoją twórczość, pokazać się i podziwiać gwiazdy. Każdy znajdzie coś dla siebie. Z pewnością nie jest już to tak spektakularne wydarzenie jak w latach 50. i 60., ale wciąż przyciąga tłumy fanów i ludzi, którzy chcą tam zrobić biznes. Dla twórców to ważne miejsce na mapie świata. Spotykają się tam scenarzyści, reżyserzy, aktorzy, a także kompozytorzy muzyki filmowej. Poruszane są ważne zagadnienia – przykładowo, sztuczna inteligencja to w tej chwili gorący temat także dla twórców, którzy walczą o swoje prawa. Dlatego nie mogło tam zabraknąć ZAiKS-u.