Zofia Posmysz

Zofia Posmysz urodziła się 23 sierpnia 1923 roku w Krakowie. W 1942 roku została tam aresztowana i po krótkim pobycie w więzieniu na Montelupich wysłana do Auschwitz. Dotrwała tam aż do ewakuacji obozu w styczniu 1945 i „marszu śmierci” do Wodzisławia Śląskiego. Potem przyszła pisarka trafiła jeszcze do obozów Ravensbrueck i Neustadt-Glewe.

Po wojnie przeniosła się do Warszawy. W 1945 roku wydała wspomnieniową książkę Znam katów z Belsen... W 1952 ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Pracowała w prasie jako korektorka, ale na dobre związała z Polskim Radiem, gdzie pracowała w dziale literackim, a od 1960 rok współtworzyła popularną powieść radiową W Jezioranach.

Spośród licznych książek – głównie o tematyce obozowej – największy rozgłos przyniosła Zofii Posmysz Pasażerka (będąca rozwinięciem słuchowiska Pasażerka z kabiny 45), która stała się podstawą filmu Andrzeja Munka, po jego tragicznej śmierci ukończonego przez współpracowników (premiera w 1963 roku). Pasażerka jest też podstawą libretta opery Mieczysława Wajnberga, która miała premierę w 2010 roku. Ekranizowano też inne scenariusze pisarki (Cierpkie głogi, reżyseria Janusz Wejchert, 1966; Mały, reżyseria Julian Dziedzina, 1970).

W 2006 roku Zofia Posmysz znalazła się wśród byłych więźniów, którzy witali w byłym obozie Auschwitz Benedykta XVI. Sama często odwiedzała Oświęcim, zwłaszcza tamtejszy Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży. Otrzymała też honorowe obywatelstwo tego miasta – które wybrała także na miejsce swojego odejścia i tam zmarła. Na jednym ze spotkań mówiła: „Na ile jeszcze wystarczy mi sił będę jeździć na spotkania z młodzieżą niemiecką, która przyjeżdża do Auschwitz. Ci młodzi patrzą, słuchają, a potem przepraszają mnie, proszą o przebaczenie, a ja mówię: to ja wam dziękuję, że tu przyjeżdżacie, że chcecie słuchać. To ja wam dziękuję…”.

W 2016 Grzegorz Gajewski zrealizował poświęcony Posmysz film Szrajberka z Auschwitz, a rok później Michał Wójcik wydał tom rozmów z pisarką Królestwo za mgłą.

Zofia Posmysz była członkinią ZAiKS-u (sekcji F i C) od 1958 roku.