Poznaliśmy laureatów Nagród Historycznych „Polityki” 2021 za książki o najnowszej historii Polski wydane w 2020 roku.
W dziale prac naukowych nagrodę przyznano Marii Halamskiej za książkę Ciągłość i zmiana. Wieś polska 1918-2018.W poszukiwaniu źródeł teraźniejszości (Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN i Wydawnictwo Naukowe Scholar). Jest to stuletnia historia polskiej wsi, której mieszkańcy aż do połowy lat 60. XX w. stanowili większość ludności kraju. Wielkość podjętego tematu idzie tu w parze z pogłębioną analizą i szerokim wykorzystaniem dorobku nauk społecznych, a zarazem ze zwięzłością.
W kategorii prac popularnonaukowych nagroda przypadła Maciejowi Łubieńskiemu za Portret rodziny z czasów wielkości. O prymasach, milionerach, zakonnicach, bankrutach, pisarkach i innych przodkach (Wydawnictwo W.A.B.) - znakomicie opowiedzianą historię rodzinną, opartą na solidnych badaniach źródłowych, głęboko wnikającą w realia kilku epok historycznych oraz ich uwarunkowań.
Najlepszy debiut w kategoriach prace naukowe i popularnonaukowe to Komunista na peryferiach władzy. Historia Leonarda Borkowicza (1912-1989) Katarzyny Rembackiej (Instytut Pamięci Narodowej), solidna i wyważona w sądach biografia jednej z ciekawszych postaci z drugiego rzędu komunistycznej elity władzy powojennej Polski. Możemy dzięki niej lepiej zrozumieć mechanizmy akcesu młodych ludzi do ruchu komunistycznego w II RP, błyskawiczne kariery w pierwszych latach powojennych i łatwość z jaką można było w tym świecie popaść w niełaskę.
W dziale pamiętników i wspomnień nagrodę przyznano książce Bohdana Korzeniewskiego Było, minęło… Wspomnienia (Państwowy Instytut Wydawniczy) w opracowaniu Anny Kuligowskiej-Korzeniewskiej. Zebrane przez wydawców wspomnienia wykładowcy i reżysera teatralnego to same „gęste”, epickie opowieści o tym, co najważniejsze. Zdaniem jurorów mamy do czynienia z literaturą wspomnieniową najwyższych lotów.
W kategorii wydawnictw źródłowych zwyciężyły Cięcia. Mówiona historia transformacji Aleksandry Leyk i Joanny Wawrzyniak (Wydawnictwo Krytyki Politycznej) – zbiór wywiadów opowiadających o niełatwych doświadczeniach transformacji: utracie pracy i końcu znanego, bezpiecznego świata. Autorki przypominają dzieje zakładów, których pracownicy wystąpili w książce, a materiał statystyczny pozwala spojrzeć na historię transformacji z jeszcze innej perspektywy.
Ze względu na panującą pandemię „Polityka” po raz drugi zrezygnowała z uroczystego wręczenia dyplomów, podczas którego jurorzy wygłaszali laudacje każdej nagrodzonej pozycji. Można się jednak z nimi zapoznać w tygodniku „Polityka” z 19 maja lub pod linkiem https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/historia/2118759,1,nagrody-historyczne-polityki-2021-za-2020-rok.read
Jury obradowało w składzie: prof. dr hab. Włodzimierz Borodziej, prof. dr hab. Dariusz Stola, dr hab. Bożena Szaynok, red. Marian Turski (Przewodniczący), prof. Wiesław Władyka, dr hab. Marcin Zaremba.
Mecenasami Nagród Historycznych POLITYKI są Dantex i ZAiKS.