Jak powstawała Gala 100-lecia ZAiKS-u

Dokładnie sto lat temu, 18 marca 1918 roku, powołany został ZAiKS. Gala Stulecia Stowarzyszenia Autorów ZAiKS rozpoczyna rok obchodów naszego jubileuszu, którego Honorowym Patronem jest Prezydent RP Andrzej Duda.

Uroczysta Gala Stulecia Stowarzyszenia Autorów ZAiKS odbyła się w poniedziałek 19 marca 2018 roku w Teatrze Wielkim–Operze Narodowej. Jubileusz to największe gwiazdy polskiej piosenki, 70 utworów aż 114 autorów, ponad 300 artystów na scenie, obok nich wyróżnieni nagrodami laureaci. Na widowni – wspaniali twórcy, członkowie ZAiKS-u, ludzie kultury. Nad sukcesem Gali czuwało niemal 1000 osób pracujących przy jej przygotowaniu.

Dwugodzinny Koncert 100-lecia, prezentujący dorobek członków ZAiKS-u – podkreślmy bowiem, że ZAiKS, poprzez zrzeszonych w nim twórców, uosabia prawie wszystkie kategorie polskiej kultury – poprowadzili aktorka i wokalistka Sonia Bohosiewicz oraz Artur Orzech, prezenter, współzałożyciel rockowej kapeli Róże Europy. Stuletnią historię ZAiKS-u zaprezentowano poprzez siedem muzycznych składanek (medleyów), pokazujących specyfikę lat i gatunków. Uzupełniały je filmy, w których o roli i wadze ZAiKS-u mówili wybitni polscy twórcy. Wieczór otworzyła retrospektywa przedwojennych szlagierów w aranżacji Macieja Maseckiego. Następnie Kayah, Kuba Badach i Katarzyna Cerekwicka zaprezentowali bigbeatową wiązankę z lat 60. i 70. Po nich poznaliśmy wybór zaproponowany przez Magdę Umer – artystyczny hołd dla wielkich twórców polskiej piosenki: Agnieszki Osieckiej, Wojciecha Młynarskiego, Jeremiego Przybory, Jerzego Wasowskiego, Jonasza Kofty i Zbigniewa Wodeckiego. W rockowym kolażu z lat 80. wystąpili popularni wykonawcy: Katarzyna Nosowska, Tomasz Organek, Krzysztof Zalewski i Natalia Sikora w towarzystwie Tytanów Gitary.

Nie mogło zabraknąć ukłonu w stronę polskiego jazzu i jego wielkiej postaci, Krzysztofa Komedy – superband pod kierownictwem Tomasza Stańki skupił takie sławy jak Leszek Możdżer, Michał Urbaniak, Zbigniew Namysłowski, Wojciech Karolak, Sławomir Kurkiewicz i Cezary Konrad. Grająca w 50-osobowym składzie Orkiestra Teatry Wielkiego przypomniała kompozycje filmowe Wojciecha Kilara, Jana A.P. Kaczmarka, Krzysztofa Pendereckiego, Jerzego „Dudusia” Matuszkiewicza, Krzesimira Dębskiego i Michała Lorenca.

Wyborowi muzyki współczesnej – od lat 90. po najnowsze brzmienia – towarzyszyła oryginalna interpretacja pieśni Fryderyka Chopina, dokonana przez muzyka jazzowego o światowej renomie, pianistę Włodka Pawlika. Zwieńczeniem Jubileuszowej Gali był fragment Stabat Mater Karola Szymanowskiego w wykonaniu śpiewaków operowych, chóru i orkiestry pod batutą Jerzego Maksymiuka. Oprawę muzyczną Gali oparto na motywach pochodzących z poematów symfonicznych Mieczysława Karłowicza.

Uroczysta Gala stała się okazją do wręczenia Nagród 100-lecia ZAiKS-u oraz Honorowych Członkostw ZAiKS-u (ich liczba sięga już 53). Witając zebranych, prezes Zarządu Stowarzyszenia Janusz Fogler i przewodniczący Rady Edward Pałłasz żartobliwie odnieśli się do swych ZAiKS-owych staży – odpowiednio 40 i 60 lat, co wspólnie daje setkę i usprawiedliwia ich obecność na scenie. Brawami przyjęto podziękowania złożone przez prezesa Foglera wszystkim prezydentom Polski, którzy swoimi patronatami obejmowali wcześniejsze jubileusze Stowarzyszenia.
List Prezydenta Andrzeja Dudy odczytał Tadeusz Deszkiewicz, doradca Prezydenta, po czym obaj przewodniczący wraz z wiceprezesami Michałem Komarem i Miłoszem Bembinowem wręczyli nagrody Agnieszce Duczmal, Krzysztofowi Pendereckiemu, Januszowi Gajosowi, Tomaszowi Stańce, Wiesławowi Myśliwskiemu, Mirosławowi Bałce, Krzysztofowi Zanussiemu, Jackowi Cyganowi, Leonowi Tarasewiczowi i Ryszardowi Horowitzowi.

Honorowe Członkostwa otrzymali Jan A.P. Kaczmarek, Joanna Kulmowa, Adam Makowicz, Jerzy Maksymiuk, Emil Wesołowski, Jan Kanty Pawluśkiewicz, Janusz Majewski i Polski PEN Club.

Wyróżniony członkostwem Jean-Michel Jarre, prezes CISAC, który nie mógł pojawić się osobiście, w przesłanym nagraniu dziękował swoim „polskim kolegom ze Stowarzyszenia” za przyznany mu honor. Zgromadzeni nagrodzili gorącymi oklaskami występ połączonych chórów dziecięcych, liczących ponad 160 młodych śpiewaków: Alla Polacca, Animato, Conquest of Music, Warszawskie Grzmoty oraz chóru Agaty Steczkowskiej, wykonujących utwór Kabaretu Starszych Panów „Już czas na sen”. Indagowany po Gali prezes Janusz Fogler mówił o ogromnej satysfakcji, jaką czuł widząc radość i zadowolenie gości tego wielkiego wydarzenia.