Roman Polański

Reżyser, scenarzysta, aktor, malarz i poeta (debiutował jako nastolatek w 1957). Urodzony 5 maja 1938 roku w Łodzi, do szkoły w Czechosłowacji, gdzie jego matka była attaché kulturalnym, chodził z Václavem Havlem oraz późniejszymi reżyserami Milošem Formanem i Ivanem Passerem. Po powrocie do Warszawy rozpoczął studia na Uniwersytecie Warszawskim, ale naukę ukończył w 1963 roku na Wydziale Reżyserii PWSTiF w Łodzi. W czasie studiów współpracował jako scenarzysta przy filmach Niewinni czarodzieje Andrzeja Wajdy (1960) i Nóż w wodzie Romana Polańskiego (1962). Swój filmowy debiut – Rysopis – nakręcił w 1964 roku.

Gdy w 1969 roku wyjechał z Polski, mógł się już pochwalić dwiema międzynarodowymi nagrodami: wyróżnieniem jury w Valladolid (za Barierę) i Złotym Niedźwiedziem zdobytym w Berlinie (za Start, belgijską produkcję – pierwszy obraz zrealizowany na Zachodzie). Pracując za granicą – w Anglii, gdzie zamieszkał, we Włoszech i w USA – sięgnął po kolejne nagrody: Grand Prix jury w Cannes (Wrzask, 1978) i Nagrodę Specjalną w Wenecji (Latarniowiec, 1985). Z Wenecji przywiózł jeszcze dwie ważne nagrody: ponownie Grand Prix za Essential Killing (2010) i Honorowego Złotego Lwa za całokształt twórczości (2016).

Ma w dorobku komedie (Przygody Gerarda czy Król, dama i walet), adaptacje (np. Ferdydurke, Wiosenne wody), głównie jednak dramaty psychologiczne, w których szukał prawdy, starając się zachować „wierność światu rzeczywistemu” (Na samym dnie, Fucha, Cztery noce z Anną, Essential Killing).
Bohater dwóch filmów dokumentalnych, autor kilku tomów poetyckich i sztuk teatralnych. W 2011 roku otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, z ZAiKS-em związany od 1961 roku.