Stefan Arczyński

28.08.2022
Fot. Archiwum ZAiKS-u
Fot. Archiwum ZAiKS-u

Należał do grona – coraz mniejszego – ponad stuletnich członków naszego stowarzyszenia. Stefan Arczyński, fotograf, kronikarz Wrocławia, zmarł niecały miesiąc po swoich 106. urodzinach. Do ZAiKS-u przystąpił w 1951 roku.

Urodził się w Essen, w rodzinie polskich emigrantów. Jeszcze przed wojną zajął się fotografią, specjalizując się w zdjęciach sportowych (fotografował m.in. Igrzyska Olimpijskie w Berlinie w roku 1936). Wcielony do niemieckiego wojska, walczył najpierw we Francji, potem na froncie wschodnim, skąd wrócił, przez obóz jeniecki, z poważnymi ranami. Od 1950 mieszkał we Wrocławiu, gdzie prowadził atelier i uczył we Wrocławskim Towarzystwie Fotograficznym.

Dokumentował miasto, zarówno jego ruiny, jak i konsekwentną odbudowę. „Ze spokojem archiwisty tworzył fotograficzny katalog ulic, domów i kamienic”, czytamy w katalogu wystawy „Arczyński#100”. Jego czarnobiałe fotografie z tego okresu pełne są dramatyzmu i grozy, ukazują ogrom zniszczeń, choć potrafił tez wydobyć urok zakątków, ulic, placów zalanych słońcem, targowisk wśród zieleni. Fotograf Tomasz Tomaszewski mówił, że „został obdarzony talentem, za sprawą którego już w latach 50 fotografował tak, jak się fotografuje dzisiaj. Jego zdjęcia niosą symboliczną magię […] fotoreporterzy starali się dostarczyć widzom dokument, zapis historii. A u Arczyńskiego jest coś więcej, coś szczególnego”.

Sport pozostał jego pasją – w portfolio artysty są zdjęcia ukazujące zmagania prawdziwych amatorów. Był również kronikarzem sceny i estrady, przez wiele lat śledził działania Wrocławskiego Teatru Pantomimy Henryka Tomaszewskiego. Jego prace, prezentowane na wystawach w Polsce i za granicą, znajdują się w zbiorach historycznych i naukowych. Wśród przyznanych mu wyróżnień są Złoty Krzyż Zasługi, Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” i Złota Odznaka Honorowa „Wratislavia Grato Animo”.

#Stefan Arczyński
#pożegnania