Krystyna Łyczywek

„Krystyna Łyczywek tropi przy pomocy obiektywu zwykłą codzienność, jest nią oczarowana i odkrywa sprawy bardzo ludzkie, które w sposób bardzo artystycznie przemyślany uwiecznia”, pisał w 1990 roku recenzent lokalnego dziennika po wernisażu wystawy fotografki w niemieckiej Kolonii. Zafascynowana ludźmi artystka zmarła 22 kwietnia 2021 roku w wieku 100 lat.

Urodzona w Poznaniu, od 1945 roku mieszkała w Szczecinie. Jako młoda dziewczyna wstąpiła do Szarych Szeregów, później brała udział w powstaniu warszawskim jako łączniczka i współredaktorka pisma „W walce”. Po przyjeździe do Szczecina została wykładowczynią języka francuskiego w Wyższej Szkole Inżynieryjnej, zaczęła również tłumaczyć literaturę francuską (ulubionym pisarzem był Guy de Maupassant). I – fotografowała. Aparat stał się dla niej podręcznym narzędziem, używanym do zapisu miejsc, ludzi, zdarzeń. Podczas podróży po świecie dokumentowała miasta i ich mieszkańców, społeczności lokalne, dzieci. Dokumentowała krajobrazy, szczególnie lubiła okolice nadmorskie; zapisywała życie wsi i małych miasteczek. Była przedstawicielką tzw. humanistycznego reportażu. „Ludzie na ulicach – te zdjęcia mają w sobie coś przemijającego, ulotnego […] Najbardziej podoba mi się to zrozumienie przeróżnych ludzkich problemów, zwłaszcza ludzi z marginesu, ale i humor w wielu zauważonych scenach” – to również niemiecki recenzent przy okazji innej wystawy.

Krystyna Łyczywek była dokumentalistką „totalną”, zbierającą świadectwa, dokumenty, fotografie twórców z polskich środowisk emigracyjnych. Autorka ponad 1400 artykułów prasowych, 1700 opublikowanych zdjęć, kilkuset wystaw indywidualnych i zbiorowych na całym świecie. Jej fotografie trafiały do zbiorów prywatnych i kolekcji muzealnych, wśród licznych nagród i wyróżnień wymienić należy Krzyż Oficerski Orderu Legii Honorowej, Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” i Nagrodę Specjalną ZAiKS-u, którą otrzymała w 2019 roku.

W najnowszym numerze naszego kwartalnika „Wiadomości ZAiKS-u” zamieściliśmy wybór zdjęć jej autorstwa. Nie zdążyła już tej galerii obejrzeć…