Pomoc ZAiKS-u w czasie pandemii
30.12.2020
Kiedy rozpoczęła się pandemia, musieliśmy działać szybko. Położyliśmy nacisk na zminimalizowanie biurokracji i ekspresowe rozpatrywanie wniosków, by wsparcie finansowe ZAiKS-u w jak najkrótszym czasie trafiało do twórców w trudnej sytuacji. Na działania o charakterze pomocowym przeznaczyliśmy dotąd ponad 90 mln złotych.
JAK POMAGAMY
- Zapomóg udzielaliśmy od zawsze, ale przed pandemią wnioski o taką pomoc składał jeden, góra dwóch członków ZAiKS-u tygodniowo. Teraz wnioski napływają masowo. Od początku pandemii przeznaczyliśmy na ten cel już ponad 2 mln złotych– to kwota zdecydowanie przewyższająca tę z ostatnich 10 lat. Rozpatrujemy kolejne napływające wnioski.
- Zaliczki na poczet przyszłych wpływów w kwocie nieprzekraczającej połowy wysokości tantiem uzyskanych za rok ubiegły również nie są dla członków ZAiKS-u nowością, inna jest natomiast skala wykorzystania tej formy pomocy: w 2020 roku wypłaciliśmyponad 10 mln zł zaliczek. Wnioski rozpatrywane są w ciągu zaledwie kilku dni.
- Nie trzeba być członkiem ZAiKS-u, żeby uzyskać pomoc. Fundusz Popierania Twórczości wspiera zarówno członków, jak i – w miarę możliwości – twórców nienależących do ZAiKS-u, a także instytucje kultury. W okresie epidemii wnioski rozpatrywane są na bieżąco, a nie tylko w kilku wybranych terminach w roku. Od początku pandemii udzieliliśmy z FPT wsparcia na ponad 11 mln złotych. O 5 tysięcy zł stypendium mogą starać się wszyscy autorzy i artyści, którzy realizują działania twórcze.
- W warunkach pracy zdalnej repartycje wynagrodzeń autorskich przebiegają bez zakłóceń, a niektóre podziały udaje się wręcz przyspieszyć. Ponadto twórcy otrzymali też w wyniku dodatkowych podziałów jeszcze w kwietniu 2020 roku ponad 20 mln złotych, w czerwcu 12 mln zł, w lipcu 17 mln złotych i w listopadzie 17 mln złotych dodatkowych wynagrodzeń. Zachęcamy do sprawdzania stanu kont autorskich w serwisie ZAiKS online.
- Milion złotych przeznaczyliśmy w grudniu na wsparcie finansowe najstarszych członków i członkiń Stowarzyszenia. Świąteczna pomoc trafiła do osób, które ukończyły 70 lat. ZAiKS próbuje w ten sposób – choć w małej części – zrekompensować seniorom brak zabezpieczeń socjalnych dla artystów w Polsce. Systemowe rozwiązanie tej kwestii jest bardzo potrzebne, zwłaszcza teraz, w czasie kryzysu wywołanego pandemią.
Pomoc udzielaną przez ZAiKS w czasie pandemii traktujemy jako projekt, który wciąż się rozwija i dostosowuje do zmieniających się warunków. Zdajemy sobie sprawę, że zmniejszenie tantiem w okresie obostrzeń twórcy odczują podczas wypłat w 2021 roku, pracujemy zatem nad rozwiązaniami, które zminimalizują te straty.
ZAiKS w czasie epidemii wspiera twórców bardziej niż większość europejskich organizacji zbiorowego zarządzania. Nasze działania dorównują pomocy udzielanej przez największe OZZ w Europie, takie jak francuski SACEM, niemiecka GEMA czy brytyjski PRS, a w niektórych aspektach ją przewyższają, gdyż zagraniczne organizacje nierzadko przyjęły ograniczone z góry kwoty wsparcia, a niektóre udzielają tylko pożyczek na poczet przyszłych wynagrodzeń.