Zbiorowy zarząd

Zbiorowemu zarządzaniu poddają się przede wszystkim utwory z zakresu tzw. „małych praw” czyli drobne utwory słowne, słowno-muzyczne, muzyczne i choreograficzne.

To utwory, które znalazły się w zbiorowym zarządzaniu, czyli te, których ochronę twórca powierzył ZAiKS-owi, lub którejś z organizacji na świecie, z którą ZAiKS ma umowę o wzajemnej reprezentacji. Te zagraniczne organizacje będą zarządzać u siebie także utworami Polaków zarejestrowanymi w naszym stowarzyszeniu, a ZAiKS zarządza na terenie Polski także utworami autorów chronionych przez zagraniczne organizacje zbiorowego zarządzania.

Do utworów zbiorowo zarządzanych zaliczają się również utwory twórców nie zrzeszonych, którymi ZAiKS zarządza z mocy prawa na określonych w ustawie polach eksploatacji (np. drobne utwory w nadaniach radiowych i telewizyjnych, w reemisji kablowej, w Internecie, utwory audiowizualne w wyświetlaniu w kinach). Przy zbiorowym zarządzaniu w/w utworami ZAiKS może korzystać ze szczególnych uprawnień, które daje mu ustawa np korzystać z domniemania, że jest uprawniony do zarządzania i ochrony w odniesieniu do sposobów wykorzystania objętych zbiorowym zarządzaniem oraz, że ma legitymację procesowa w tym zakresie tzn może pójść do sądu w imieniu autorów których reprezentuje, bez udowadniania, że rzeczywiście chroni prawa konkretnego autora (art.105 pr. aut.)

Bez zbiorowego zarządzania wielu autorów, zwłaszcza z zakresu małych praw, przy ich lawinowym wykorzystaniu,  byłoby faktycznie pozbawionych ochrony prawa wobec ich utworów. Trudno sobie wyobrazić by sam autor był w stanie sprawdzić w której dyskotece, na której zabawie w którym radiu czy telewizji są wykorzystywane jego piosenki, który z użytkowników ma zawartą umowę, a który działa nielegalnie. Te wszystkie działania podejmuje za niego ZAiKS.

Przeczytaj artykuł: ZAiKS jako organizacja zbiorowego zarządzania.