Organizacja zbiorowego zarządzania

Mocą decyzji ministra kultury i sztuki wydanej na podstawie art.104 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Stowarzyszenie Autorów ZAiKS pełni rolę organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, co oznacza, że ma uprawnienia do zarządzania prawami autorów i ich ochrony, korzystając ze szczególnych ustawowych przywilejów. Należą do nich: legitymacja procesowa, czyli prawo występowania do sądów w imieniu twórców, roszczenie informacyjne, czyli prawo żądania udzielenia przez użytkownika twórczości określonych informacji i wglądu do dokumentów, domniemanie zarządu (brak konieczności udowadniania reprezentacji konkretnego twórcy), prawo wnioskowania o ściganie karne naruszających prawa autorskie.

Na zarządzanie prawami autorskimi składa się jednak przede wszystkim udzielanie zezwoleń użytkownikom na korzystanie z utworów z repertuaru  swoich członków, a w kilku przypadkach z utworów wszystkich twórców z całego świata bez względu na ich przynależność do stowarzyszenia oraz inkasowanie należnych z tego tytułu twórcom wynagrodzeń (tzw. tantiem). Zezwolenie na korzystanie z utworów przyjmuje formę umowy licencyjnej opisującej dozwolone pola eksploatacji i stawkę wynagrodzenia, ustaloną w oparciu o Tabelę Wynagrodzeń Autorskich, jednolitą dla wszystkich użytkowników w całej Polsce.

Na dzień dzisiejszy, ZAiKS dzięki umowom z zagranicznymi organizacjami zarządzającymi prawami autorskimi, reprezentuje w zakresie utworów muzycznych, słowno-muzycznych i słownych prawie 98 % światowego repertuaru.