Marian Pilot

2.02.2024

Prozaik, scenarzysta, eseista, ale i leksykograf, zafascynowany polskim językiem. Do sekcji F naszego Stowarzyszenia wstąpił w 1972 roku. Zmarł w wieku 87 lat.

Urodzony w wielkopolskiej wsi, sięgał w swej twórczości regularnie do wiejskich korzeni; uznano go nawet za jednego z czołowych przedstawicieli „nurtu chłopskiego” w literaturze. Po dyplomie (studia dziennikarskie na UW) rozpoczął pracę – PAP, redakcje „Wiadomości Filmowych”, „Na przełaj”, „Tygodnika Kulturalnego”, kwartalnika „Regiony”. Zadebiutował w 1962 tomem opowiadań Panny szczerbate, natychmiast zauważonym i docenionym przez krytyków za oryginalne przedstawienie współczesnej wsi. Po rocznym epizodzie w TVP przeszedł w 1982 roku do redakcji literatury pięknej Ludowej Spółdzielni Wydawniczej. Publikowane regularnie tomy powieści i opowiadań przyniosły mu kilka znaczących wyróżnień, wśród nich nagrodę literacką im. Władysława Reymonta (2010) – Józef Hen rekomendował go słowami: „(…) łączy tematykę plebejską z wyrafinowaną formą i świetnym, bardzo twórczym językiem” – a także najważniejszą polską nagrodę literacką, czyli Nike (w 2011, za powieść Pióropusz).

Zainteresowanie językiem, wyczucie stylu, próby słownej deformacji zauważalne są w całej jego prozie. Wyrazem leksykograficznej pasji był słownik dawnej gwary jego rodzinnych okolic Ssapy, szkudły, świętojanki. Także ostatnia jego książka, Dzikie mięso (2021)jest swoistym eksperymentem czy też testem dla czytelników, jako że pisana jest wszystkimi rodzajami polszczyzny gwarowej. Sam nazwał tę książkę „arcyplagiatem”.

.
.
#pożegnania